در ادامه این مطالب را می بینید :
سنگ های خوردنی چیست؟
دلیل تمایل انسان به خوردن سنگ
تمایل انسانها به خوردن سنگ های خوردنی یا مواد معدنی، که بهطور علمی به آن «پیکوفاژی» گفته میشود، ممکن است ناشی از نیاز بدن به مواد معدنی خاصی باشد که در رژیم غذایی آنها کمبود دارد.
در برخی موارد، این رفتار میتواند به دلیل کمبود مواد معدنی مانند آهن، کلسیم یا منیزیم باشد که بدن تلاش میکند از منابع غیرغذایی برای جبران این کمبودها استفاده کند.
همچنین، برخی سنگ های خوردنی مانند بنتونیت یا زئولیت ممکن است بهعنوان سمزدا و برای جذب مواد مضر از بدن عمل کنند، که این ویژگیها میتوانند تمایل به خوردن سنگ را در برخی افراد تقویت کنند.
در نهایت، این رفتار ممکن است به عوامل روانی یا عادات فرهنگی نیز بستگی داشته باشد، زیرا در بعضی از جوامع، خوردن سنگ های خوردنی بهعنوان یک درمان سنتی یا اعتقاد فرهنگی پذیرفته شده است.
ویژگی سنگ های خوردنی
سنگ های خوردنی برای انسان باید دارای ویژگیهای زیر باشند:
- خلوص بالا و فاقد آلودگیهای زیستی یا شیمیایی باشند،
- فاقد فلزات سنگین یا ترکیبات سمی مانند آرسنیک و جیوه باشند،
- قابلیت جذب بالا در بدن داشته باشند (زیستدسترسپذیر باشند)،
- بهصورت پودر یا فرم دارویی فرآوری شده باشند تا دستگاه گوارش را تحریک نکنند،
- از نظر بهداشتی تأیید شده و دارای مجوز مصرف انسانی باشند،
- دارای ترکیبات معدنی مفید مانند کلسیم، منیزیم، آهن یا روی باشند،
- در دوز مناسب و کنترلشده مصرف شوند تا از مسمومیت جلوگیری شود،
- در شرایط استاندارد آزمایشگاهی تصفیه و آمادهسازی شده باشند.
انواع سنگ های خوردنی
در اینجا چند نمونه از سنگهای خوردنی که در برخی مناطق یا طبهای سنتی مورد استفاده قرار میگیرند آورده شده است:
1. نمک سنگ (Himalayan Salt) لینک خرید
منشأ: نمک سنگ های خوردنی استخراجشده از معادن نمک در کوههای هیمالیا.
نوع مصرف: به شکل کریستالها و سنگ های خوردنی بزرگ یا پودر شده.
فواید ادعایی:
- غنی از مواد معدنی مثل کلسیم، منیزیم و پتاسیم.
- تنظیم تعادل مایعات بدن و تقویت عملکرد سیستم عصبی.
- استفاده در آشپزی و به عنوان جایگزین نمک معمولی.
نکته: استفادهی بیش از حد از نمکهای معدنی میتواند فشار خون را بالا ببرد.
2. کلینکریت (Chlorite)
منشأ: سنگی که در فرآیندهای زمینشناسی تشکیل میشود و دارای مقدار زیادی مواد معدنی است.
نوع مصرف: به صورت پودر شده و در برخی موارد در فرآیندهای درمانی.
فواید ادعایی:
- استفاده به عنوان مکمل معدنی برای پاکسازی و سمزدایی بدن.
- ممکن است به عنوان کمککننده در بهبود مشکلات گوارشی استفاده شود.
نکته: این سنگ باید تحت نظارت پزشک مصرف شود تا خطرات احتمالی آن کاهش یابد.
3. پودر سنگ دولومیت (Dolomite Powder)
منشأ: سنگهای آهکی که به دلیل وجود کلسیم و منیزیم در آنها به عنوان مکمل غذایی استفاده میشود.
نوع مصرف: به شکل پودر خوراکی.
فواید ادعایی:
- تأمین کلسیم و منیزیم برای تقویت استخوانها و عضلات.
- کمک به حفظ تعادل الکترولیتها در بدن.
نکته: مصرف این ماده باید محدود باشد، چون ممکن است موجب مشکلات گوارشی و کلیوی شود.
4. سیلیس (Silica)
منشأ: سنگهای کوارتز و دیاتومه.
نوع مصرف: پودر سیلیس (پودر دیاتومهای خوراکی).
فواید ادعایی:
- تقویت مو، ناخن و پوست.
- بهبود سلامت مفاصل.
کمک به پاکسازی گوارش و جذب سموم.
نکته: سیلیس به صورت غیرخوراکی ممکن است دارای مواد مضر باشد، بنابراین باید فقط نوع خوراکی آن استفاده شود.
5. بنتونیت (Bentonite Clay)
منشأ: خاک رس آتشفشانی که به دلیل خاصیت جذب سموم و فلزات سنگین معروف است.
نوع مصرف: به صورت پودر خوراکی (فقط نوع مخصوص مصرف انسانی یا Food Grade).
فواید ادعایی:
- کمک به سمزدایی بدن و جذب مواد مضر.
- بهبود عملکرد دستگاه گوارش و کاهش اسهال.
نکته: استفاده بیش از حد یا در شرایط ناخالص میتواند آسیبزننده باشد، بنابراین فقط باید از انواع تصفیهشده آن استفاده کرد.
6. پودر سنگ آهک (Calcium Carbonate)
منشأ: سنگهای آهکی که معمولاً به صورت پودر به عنوان مکمل کلسیم استفاده میشوند.
نوع مصرف: پودر یا قرص مکمل.
فواید ادعایی:
- تأمین کلسیم برای سلامت استخوانها و دندانها.
- کمک به کاهش علائم سوءهاضمه (به عنوان آنتیاسید).
نکته: مصرف زیاد کلسیم میتواند موجب سنگ کلیه یا مشکلات گوارشی شود.
7. زئولیت (Zeolite) لینک خرید
منشأ: ماده معدنی آلومینوسیلیکاته حاصل از واکنش سنگهای آتشفشانی با آبهای قلیایی در طول هزاران سال.
نوع مصرف: فقط نوع خوراکی (Food Grade یا Clinoptilolite) که بهطور خاص برای مصرف انسانی فرآوری و تصفیه شده باشد.
فواید ادعایی:
- کمک به سمزدایی بدن از طریق جذب فلزات سنگین، آمونیاک و ترکیبات سمی.
- تنظیم تعادل pH بدن و بهبود عملکرد کلیهها و کبد.
- تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهابهای مزمن.
نکته: زئولیت باید از منابع معتبر، کاملاً تصفیهشده و بدون ناخالصیهای فلزی تهیه شود. استفاده بلندمدت یا بیرویه بدون نظارت پزشکی توصیه نمیشود، زیرا میتواند بر جذب مواد معدنی مفید اثر منفی بگذارد.
هشدارهای مهم:
خوردن سنگهای معدنی مفید توسط انسان معمولاً بهصورت مستقیم انجام نمیشود، بلکه این مواد معدنی ابتدا استخراج، تصفیه و به شکل مکملهای غذایی یا داروهای معدنی تبدیل میشوند. مواد معدنی مانند کلسیم، آهن، روی، منیزیم و سلنیوم که از سنگهای معدنی به دست میآیند، نقش حیاتی در سلامت بدن دارند و به بهبود عملکرد استخوانها، سیستم ایمنی، خونسازی و متابولیسم کمک میکنند. مصرف مستقیم و خام سنگهای معدنی میتواند خطرناک باشد، زیرا ممکن است حاوی ناخالصیها، فلزات سنگین یا ترکیبات سمی باشند؛ بنابراین، بهرهگیری از فواید سنگهای معدنی باید از طریق منابع کنترلشده، علمی و زیر نظر متخصص انجام شود.
- استفاده از این سنگها باید با دقت و مشورت با پزشک یا متخصص تغذیه انجام شود، زیرا مصرف نادرست آنها ممکن است به مشکلات سلامتی منجر شود.
- برخی از این سنگها ممکن است حاوی ناخالصیهایی مثل فلزات سنگین باشند که میتوانند برای سلامت مضر باشند.
- انواع خوراکی این سنگها باید فقط از منابع معتبر و تاییدشده تهیه شوند.
اگر قصد استفاده از یکی از این سنگ های خوردنی را دارید، توصیه میشود که حتماً از نوع “خوراکی” و “Food Grade” آنها استفاده کنید.
نوشته شده در : دانشنامه پارس اور