در ادامه این مطالب را می بینید :
لینک خرید مواد معدنی مورد استفاده در تولید گچ ضد حریق از پارس اور:
ورمیکولیت / پرلیت / الیاف شیشه / روانساز / دیرگیرکننده / سیلیکا / سیلیکات سدیم/ فومساز
گچ ضد حریق چیست؟
گچ ضد حریق نوعی گچ ساختمانی یا صنعتی است که با افزودن مواد مقاوم در برابر حرارت مانند الیاف معدنی، پرلیت منبسط یا مواد شیمیایی ضد آتش، توانایی تحمل دماهای بالا و جلوگیری از انتقال سریع حرارت را پیدا می‌کند. این گچ هنگام قرار گرفتن در معرض آتش، به دلیل وجود مولکول‌های آب در ساختار شیمیایی خود و آزادسازی بخار، باعث کاهش سرعت افزایش دمای سازه و ایجاد یک لایه محافظ عایق می‌شود. گچ ضد حریق برای پوشش ستون‌ها، تیرهای فولادی، سقف‌ها و دیوارها در ساختمان‌ها به‌ویژه در پروژه‌های صنعتی، تجاری و فضاهای عمومی استفاده می‌شود تا زمان مقاومت سازه در برابر آتش را افزایش داده و فرصت لازم برای اطفای حریق یا تخلیه ایمن فراهم کند.
اهمیت تولید گچ ضد حریق
استفاده از گچ ضد حریق در ساختمان‌ها اهمیت بالایی دارد، زیرا این پوشش می‌تواند زمان مقاومت سازه در برابر آتش را به‌طور قابل توجهی افزایش دهد و مانع انتقال سریع حرارت به اجزای سازه‌ای مانند ستون‌ها، تیرها و دیوارها شود. با ایجاد یک لایه محافظ حرارتی، گچ ضد حریق نه تنها از فروپاشی و ترک‌خوردگی پوشش جلوگیری می‌کند. بلکه به ایمنی ساکنان ساختمان در مواقع آتش‌سوزی کمک کرده و فرصت کافی برای تخلیه، اطفای حریق یا نجات افراد فراهم می‌آورد. علاوه بر این، تولید گچ ضد حریق باعث دوام بیشتر سازه، کاهش خسارات مالی و افزایش استانداردهای ایمنی ساختمان می‌شود.
ویژگیهای گچ ضد حریق
- مقاومت بالا در برابر حرارت و شعله و کاهش انتقال حرارت به سازه
- تاخیر در گسترش آتش و افزایش زمان ایمنی برای تخلیه یا اطفای حریق
- وزن سبک نسبت به سایر پوشش‌های مقاوم در برابر آتش
- چسبندگی خوب به انواع سطوح مانند بتن، آجر و فولاد
- سهولت اجرا با روش‌های معمول گچ‌کاری
- ایجاد عایق صوتی و حرارتی در کنار خاصیت ضد حریق
- دوستدار محیط‌زیست و بدون انتشار گازهای سمی هنگام حریق
- هزینه مناسب نسبت به بسیاری از پوشش‌های مقاوم دیگر
ترکیبات تولید گچ ضد حریق:
گچ پایه:
ماده اصلی تولید گچ ضد حریق با خاصیت دیرسوزی ذاتی لینک خرید
گچ پایه در تولید گچ ضد حریق باید دارای خلوص بالا، دانه‌بندی یکنواخت، زمان گیرش کنترل‌شده و توانایی حفظ آب مولکولی مناسب باشد. باید به گونه باشد تا هنگام حرارت‌دیدن بتواند با آزادسازی تدریجی بخار آب، نقش خنک‌کننده و محافظ را ایفا کند. همچنین باید مقاومت مکانیکی کافی و انقباض حرارتی کم داشته باشد تا در برابر تغییرات دما دچار ترک‌خوردگی نشود.
- ایجاد ساختار اصلی پوشش و بستر برای سایر افزودنی‌ها
- جذب و ذخیره آب مولکولی برای آزادسازی بخار هنگام آتش‌سوزی و کاهش انتقال حرارت
- فراهم کردن چسبندگی مناسب به سطوح سازه‌ای
- ایجاد لایه عایق حرارتی به دلیل خاصیت دیرسوزی ذاتی سولفات کلسیم
- کمک به یکنواختی ترکیب و سهولت اجرای پوشش روی سطوح مختلف
الیاف:
برای افزایش مقاومت حرارتی و جلوگیری از ترک لینک خرید
الیاف مورد استفاده در تولید گچ ضد حریق باید از نوع معدنی یا مقاوم به حرارت باشند، مانند الیاف شیشه، بازالت یا سرامیکی، که در دماهای بالا تغییر شکل نداده یا ذوب نشوند. این الیاف باید دارای طول و قطر یکنواخت، مقاومت کششی بالا و پایداری شیمیایی در محیط قلیایی گچ باشند تا بتوانند به‌خوبی در ماتریس گچ توزیع شده و کارایی خود را حفظ کنند.
- افزایش مقاومت حرارتی و جلوگیری از فروپاشی پوشش در دمای بالا
- تقویت مکانیکی گچ و کاهش ترک‌خوردگی ناشی از انقباض حرارتی
- ایجاد شبکه مسلح‌کننده در ساختار گچ برای پایداری بیشتر
- بهبود چسبندگی داخلی و جلوگیری از ریزش یا پوسته‌پوسته شدن در اثر حرارت
- توزیع تنش‌ها در هنگام شوک حرارتی برای افزایش دوام پوشش
پرلیت منبسط یا ورمیکولیت:
جهت سبک‌سازی و بهبود عایق حرارتی لینک خرید
پرلیت و ورمیکولیت مورد استفاده در تولید گچ ضد حریق باید از نوع منبسط‌شده، سبک‌وزن، با تخلخل بالا و مقاومت حرارتی زیاد باشند. این مواد باید عاری از ناخالصی‌های قابل اشتعال، دارای دانه‌بندی مناسب و پایداری شیمیایی خوب در محیط قلیایی گچ باشند تا بتوانند نقش عایق حرارتی مؤثر را ایفا کرده و باعث کاهش وزن پوشش شوند.
- ایجاد عایق حرارتی قوی به دلیل وجود حفره‌های هوایی فراوان
- کاهش چگالی و وزن پوشش برای سهولت اجرا و کاهش بار مرده سازه
- افزایش مقاومت در برابر انتقال حرارت و بهبود عملکرد ضد حریق
- بهبود خاصیت جذب صدا در کنار خاصیت ضد آتش
- کمک به یکنواختی ترکیب و افزایش حجم بدون افت کیفیت
سیلیکا یا پودر کوارتز:
برای افزایش مقاومت مکانیکی و حرارتی لینک خرید
سیلیکا یا پودر کوارتز مورد استفاده در تولید گچ ضد حریق باید دارای خلوص بالا، دانه‌بندی ریز و یکنواخت، مقاومت حرارتی بسیار زیاد و پایداری شیمیایی در محیط قلیایی گچ باشد. این ماده باید فاقد رطوبت و ناخالصی‌های مضر باشد تا در دمای بالا تغییر شکل نداده و ساختار مکانیکی پوشش را تقویت کند.
- افزایش مقاومت مکانیکی گچ و جلوگیری از کاهش استحکام در اثر حرارت
- بهبود پایداری حرارتی و جلوگیری از انقباض یا انبساط بیش از حد
- کاهش ضریب انتقال حرارت و افزایش خاصیت عایق حرارتی پوشش
- افزایش دوام و عمر مفید گچ در شرایط کاری سخت
- کمک به یکنواختی ساختار و جلوگیری از ترک‌خوردگی در دمای بالا
مواد کندسوزکننده شیمیایی:
مانند بوراکس یا فسفات‌ها برای کاهش اشتعال‌پذیری لینک خرید
مواد کندسوزکننده مورد استفاده در تولید گچ ضد حریق باید دارای پایداری حرارتی بالا، سازگاری شیمیایی با گچ و غیرسمی باشند. این مواد معمولاً شامل ترکیباتی مانند بوراکس، فسفات‌ها، هیدروکسید آلومینیوم یا منیزیم هستند که در دماهای بالا با جذب حرارت و آزادسازی آب یا ایجاد لایه محافظ، فرآیند سوختن و انتقال حرارت را کند می‌کنند. اندازه ذرات آن‌ها باید ریز و یکنواخت باشد تا در ماتریس گچ به‌خوبی پخش شوند.
- کاهش سرعت گسترش شعله و جلوگیری از اشتعال سریع سطوح
- جذب گرما و آزادسازی رطوبت برای خنک‌کردن لایه گچ در برابر آتش
- ایجاد لایه محافظ کربنی یا معدنی روی سطح در اثر حرارت بالا
- بهبود مقاومت کلی گچ در برابر تخریب حرارتی
- افزایش زمان پایداری سازه برای اطفای حریق یا تخلیه ایمن
چسب معدنی یا پلیمری:
برای افزایش چسبندگی به سطح سازه لینک خرید
چسب‌های معدنی یا پلیمری مورد استفاده در تولید گچ ضد حریق باید دارای قدرت چسبندگی بالا، پایداری حرارتی، سازگاری شیمیایی با ماتریس گچ و مقاومت در برابر رطوبت باشند. این چسب‌ها می‌توانند شامل موادی مانند سیلیکات سدیم (برای نوع معدنی) یا پلیمرهای مقاوم به حرارت مانند اکریلیک و استایرن-بوتادین باشند. این مواد در ترکیب گچ، پیوند بین ذرات و چسبندگی به سطح سازه را تقویت می‌کنند.
- افزایش چسبندگی پوشش به سطوحی مانند بتن، فولاد یا آجر
- تقویت انسجام داخلی گچ و جلوگیری از ریزش یا پوسته‌پوسته شدن
- مقاومت در برابر لرزش و ضربه برای پایداری مکانیکی بیشتر
- حفظ یکپارچگی پوشش در دماهای بالا
- بهبود دوام و عمر مفید لایه ضد حریق در شرایط محیطی مختلف
افزودنی دیرگیرکننده:
افزودنی‌های دیرگیرکننده در گچ ضد حریق با کنترل سرعت واکنش هیدراتاسیون گچ، زمان گیرش را افزایش می‌دهند و امکان اجرای لایه‌های ضخیم‌تر و یکنواخت‌تر را بدون ایجاد ترک یا تنش داخلی فراهم می‌سازند. این مواد با کاهش سرعت کریستالیزاسیون سولفات کلسیم، باعث می‌شوند ملات مدت بیشتری در حالت کارپذیر باقی بماند و اجرای پوشش در پروژه‌های بزرگ و سازه‌های پیچیده آسان‌تر شود. در نتیجه، کیفیت نهایی کار بالا رفته و دوام پوشش ضد حریق تضمین می‌شود. لینک خرید
افزودنی فومساز:
افزودنی‌های فومساز با ایجاد حباب‌های ریز و پایدار در ماتریس گچ، موجب افزایش تخلخل و کاهش چگالی می‌شوند. این ساختار متخلخل توانایی عایق‌کاری حرارتی گچ را به شکل قابل توجهی بهبود می‌دهد و در برابر انتقال حرارت مقاومت بیشتری ایجاد می‌کند. علاوه بر این، سبکی ملات موجب کاهش بار مرده سازه می‌شود و خاصیت ضد حریق گچ تقویت می‌گردد. فوم‌سازها به‌ویژه در تولید گچ‌های سبک ضد حریق برای پوشش دیوارها و سقف‌های وسیع کاربرد گسترده دارند. لینک خرید
افزودنی روانساز:
افزودنی‌های روانساز با کاهش نیاز به آب در مخلوط گچ، روانی و کارپذیری ملات را افزایش می‌دهند و امکان اجرای سریع‌تر و یکنواخت‌تر پوشش را فراهم می‌کنند. این مواد با کاهش اصطکاک بین ذرات گچ، مانع از کلوخه‌شدن شده و پراکندگی بهتری ایجاد می‌کنند. نتیجه این فرآیند، افزایش مقاومت مکانیکی و دوام گچ ضد حریق در کنار کاهش احتمال ایجاد ترک است. روان‌سازها به‌ویژه در شرایطی که اجرای لایه‌های ضخیم یا استفاده از پمپ و اسپری لازم باشد، نقش کلیدی دارند. لینک خرید
قوانین استفاده از گچ ضد حریق در ساختمان سازی:
در قوانین ساختمان‌سازی ایران، به‌ویژه در مبحث سوم مقررات ملی ساختمان تحت عنوان «حفاظت ساختمان‌ها در مقابل حریق»، استفاده از مصالحی مانند گچ ضد حریق به‌صورت غیرمستقیم مورد تأکید قرار گرفته است.
- مقاومت در برابر حریق: طبق بند 3-2-2-3 این مبحث، مصالح نازک‌کاری داخلی و نمای ساختمان باید دارای درجه‌بندی واکنش در برابر آتش حداقل B باشند. گچ ضد حریق با ویژگیهای خاص خود می‌تواند به دستیابی به این استاندارد کمک کند.
- مقاومت در برابر حریق در فضاهای آتریوم: در بند 7-1-11-3، برای نازک‌کاری‌های ديوارها و سقف‌های آتریوم، استفاده از مصالح کم‌خطر در برابر آتش الزامی است.
اگرچه استفاده از گچ ضد حریق به‌صورت مستقیم در قوانین اجباری نیست، اما با توجه به الزامات موجود در مبحث سوم مقررات ملی ساختمان، استفاده از این نوع گچ می‌تواند به دستیابی به استانداردهای مورد نظر و افزایش ایمنی ساختمان کمک کند.
جمع بندی
گچ ضد حریق یک پوشش محافظ ساختمانی است. از ترکیب گچ پایه با مواد مقاوم حرارت، الیاف معدنی، پرلیت یا ورمیکولیت، سیلیکا و افزودنی‌های کندسوز و چسب‌های مخصوص ساخته می‌شود. این ترکیب باعث ایجاد عایق حرارتی، افزایش مقاومت مکانیکی و جلوگیری از ترک‌خوردگی می‌شود. این محصول می تواند در برابر آتش، حرارت را کند کرده و زمان ایمنی سازه و ساکنان را افزایش می‌دهد. تولید گچ ضد حریق نه‌تنها دوام و یکپارچگی ساختمان را حفظ می‌کند، بلکه خسارات مالی و خطرات انسانی ناشی از حریق را کاهش می‌دهد. اجرای آن در ستون‌ها، تیرها، دیوارها و سقف‌ها به استانداردهای ایمنی ساختمان کمک شایانی می‌کند.
نوشته شده در: دانشنامه پارس اور
