در ادامه این مطالب را می بینید :
آموزش گام به گام ریخته گری با گچ ریخته گری و ترفندها و نکات کلیدی
ریخته گری با گچ ریخته گری یک فرآیند پیچیده است که به مهارت و تجربه نیاز دارد. با رعایت نکات و ترفندهای ذکر شده، می‌توان به تولید قطعات فلزی با کیفیت بالا، کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت تولید دست یافت. این روش به دلیل انعطاف‌پذیری بالا، امکان تولید قطعات پیچیده و هزینه نسبتاً پایین، همچنان یکی از روش‌های پرکاربرد در صنایع مختلف است. محصولات مرتبط با ریخته گری را در این دسته بندی ببینید.
ریخته گری با گچ یک روش ساده و اقتصادی برای تولید قطعات فلزی است. با انتخاب مناسب نوع گچ و فلز، می‌توان قطعات با کیفیت بالا و دقت مناسب تولید کرد. با توجه به تنوع گچ‌ها و فلزات قابل استفاده، این روش کاربردهای بسیار گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد.
برای مشاهده انواع گچ ریخته گری که در این مجموعه دانش بنیان ارائه می شود این محصولات را ببینید:
- R.P گچ ریخته گری طلا با مدل رزینی
- H.P گچ ریخته گری طلا با مدل مومی
- S.P گچ ریخته گری آلیاژ نقره و مس
- B.B گچ ریخته گری برنز ، مس ، آلومینیوم و برنج
انواع گچ ریخته‌گری
گچ‌های ریخته‌گری بر اساس ترکیبات و خواصشان به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. هر یک از این انواع برای کاربردهای خاصی مناسب هستند. از جمله مهم‌ترین انواع گچ ریخته‌گری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- گچ‌های معمولی : این نوع گچ به دلیل فراوانی و قیمت مناسب، بسیار پرکاربرد است. اما مقاومت حرارتی پایینی دارد و برای فلزات با دمای ذوب بالا مناسب نیست.
- گچ‌های خود سخت‌شونده: این گچ‌ها نیازی به آب برای سخت شدن ندارند و به سرعت خشک می‌شوند. در مواردی که سرعت تولید مهم است، از این نوع در ریخته گری با گچ استفاده می‌شود.
- گچ‌های مقاوم به حرارت: این گچ‌ها حاوی مواد افزودنی هستند که مقاومت حرارتی آن‌ها را افزایش می‌دهد. برای ریخته‌گری فلزات با دمای ذوب بالا مانند برنج و برنز مناسب هستند.
- گچ‌های مخصوص ریخته‌گری دقیق: این نوع گچ‌ها دارای دانه‌بندی بسیار ریز و یکنواختی هستند و برای تولید قطعات فلزی با دقت بالا استفاده می‌شوند.
فلزاتی مناسب برای ریخته گری با گچ:
انتخاب فلز مناسب برای ریخته گری با گچ به عوامل مختلفی از جمله نوع گچ، دمای ذوب فلز و خواص مکانیکی مورد نظر برای قطعه نهایی بستگی دارد. به طور کلی، فلزاتی که دمای ذوب پایین‌تری دارند و با گچ واکنش شیمیایی نمی‌دهند، برای این روش مناسب‌تر هستند. از جمله این فلزات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آلومینیوم: آلومینیوم به دلیل دمای ذوب پایین، چگالی کم و خواص مکانیکی خوب، یکی از پرکاربردترین فلزات در ریخته گری با گچ است.
- منیزیم: منیزیم نیز مانند آلومینیوم، دمای ذوب پایینی دارد و برای تولید قطعات سبک استفاده می‌شود.
- روی: روی به دلیل قیمت مناسب و قابلیت آلیاژ شدن با فلزات دیگر، در ریخته‌گری با گچ کاربرد دارد.
- مس: مس و آلیاژهای آن مانند برنج و برنز نیز می‌توانند با استفاده از گچ ریخته‌گری شوند. البته به دلیل دمای ذوب بالاتر، به گچ‌های مقاوم به حرارت نیاز است.
- فلزات گران‌بها: فلزاتی مانند طلا، نقره و پلاتین نیز می‌توانند با استفاده از گچ ریخته‌گری شوند، اما به دلیل ارزش بالای آن‌ها، این روش کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نکات مهم در انتخاب فلز و گچ
- تطبیق دمای ذوب فلز با مقاومت حرارتی گچ: دمای ذوب فلز نباید از مقاومت حرارتی گچ بالاتر باشد. در غیر این صورت، گچ می‌سوزد و قالب از بین می‌رود.
- توجه به واکنش‌های شیمیایی: برخی از فلزات ممکن است با مواد تشکیل‌دهنده گچ واکنش شیمیایی دهند و باعث تغییر خواص قطعه نهایی شوند.
- خواص مکانیکی مورد نظر: هر فلزی خواص مکانیکی منحصر به فردی دارد. انتخاب فلز مناسب به خواص مکانیکی مورد نظر برای قطعه نهایی بستگی دارد.
- هزینه: قیمت فلز و گچ نیز در انتخاب آن‌ها موثر است.
مراحل گام به گام ریخته گری با گچ ریخته گری
طراحی مدل: اولین مرحله در ریخته گری با گچ، طراحی مدل مومی قطعه مورد نظر است. این مدل می‌تواند به صورت دستی یا با استفاده از نرم‌افزارهای CAD طراحی شود. مدل مومی باید دقیق و بدون عیب باشد، زیرا هرگونه نقص در مدل مومی یا رزینی به قطعه نهایی منتقل می‌شود.
پس از طراحی مدل ، چندین نسخه از آن به صورت یک شاخه به هم متصل می‌شوند. این شاخه‌ها به منظور ایجاد راهگاه‌های تغذیه و خروج هوا در قالب گچی قرار می‌گیرند.
ساخت قالب گچی: شاخه مومی در یک محفظه فلزی قرار می‌گیرد و سپس با گچ مخصوص ریخته گری پوشیده می‌شود. گچ پس از خشک شدن، قالب جامدی را تشکیل می‌دهد که شکل منفی قطعه را دارد.
حذف موم: قالب گچی به کوره منتقل می‌شود تا موم داخل آن ذوب و خارج شود. این فرآیند به منظور ایجاد فضای خالی برای ریختن فلز مذاب انجام می‌شود.
ریختن فلز مذاب: قالب گچی گرم شده به داخل بوته حاوی فلز مذاب فرو برده می‌شود. فلز مذاب تحت فشار به داخل حفره‌های قالب نفوذ کرده و جایگزین موم می‌شود.
سرد شدن و جدا کردن قالب: پس از انجماد فلز، قالب گچی شکسته شده و قطعه ریخته گری شده از آن خارج می‌شود.
تمیزکاری و پرداخت کاری: قطعه ریخته گری شده ممکن است دارای زائده‌های اضافی، حباب‌های هوا و یا ناخالصی باشد. بنابراین، نیاز به تمیزکاری و پرداخت کاری دارد.
نکات کلیدی:
ریخته گری با گچ ریخته گری یکی از روش‌های قدیمی و در عین حال پرکاربرد در تولید قطعات فلزی است. این روش به دلیل سادگی، هزینه نسبتاً پایین و دقت بالا در تولید قطعات پیچیده، همچنان مورد توجه صنعتگران و تولیدکنندگان قرار دارد. در این مقاله، به صورت گام به گام فرآیند ریخته گری با گچ ریخته گری را تشریح خواهیم کرد و همچنین به ترفندها و نکات کلیدی برای افزایش کیفیت محصول، کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت تولید خواهیم پرداخت.
ترفندها و نکات کلیدی برای افزایش کیفیت محصول، کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت تولید در ادامه آده:
- انتخاب گچ مناسب: نوع گچ مورد استفاده در ریخته گری بسیار مهم است. گچ باید مقاومت حرارتی بالا، نفوذپذیری مناسب و استحکام کافی داشته باشد. لینک خرید گچ ریخته گری
- کنترل دقیق دما: دمای کوره در مراحل مختلف فرآیند ریخته گری باید به دقت کنترل شود. دمای زیاد باعث سوختن مدل مومی و دمای کم باعث کند شدن فرآیند ذوب موم می‌شود.
- استفاده از سیستم مکانیزه: استفاده از سیستم‌های مکانیزه برای ساخت قالب گچی، حذف موم و ریختن فلز مذاب می‌تواند باعث افزایش سرعت تولید و کاهش خطای انسانی شود.
- بهینه سازی طراحی مدل مومی: طراحی مناسب مدل مومی می‌تواند به کاهش تعداد راهگاه‌ها، کاهش وزن قطعه و بهبود کیفیت سطح آن کمک کند.
- کنترل دقیق زمان نگهداری قطعه در کوره: زمان نگهداری قطعه در کوره پس از ریختن فلز مذاب باید به دقت کنترل شود تا از انجماد کامل فلز و جلوگیری از ایجاد تنش‌های داخلی اطمینان حاصل شود.
- استفاده از سیستم‌های خلاء: استفاده از سیستم‌های خلاء برای حذف حباب‌های هوا از قالب گچی می‌تواند به بهبود کیفیت سطح قطعه کمک کند.
- آموزش نیروی کار: آموزش نیروی کار به صورت مداوم و استفاده از روش‌های کنترل کیفیت می‌تواند به کاهش ضایعات و افزایش کیفیت محصول کمک کند.
نوشته شده در : دانشنامه پارس اور
